Standardowym ustrojem majątkowym w Polsce jest ustawowa wspólność majątkowa – o ile małżonkowie w odrębnej umowie nie postanowili inaczej.
Oznacza to, że od dnia ślubu mąż i żona dysponują majątkiem wspólnym. A zatem wszystko, co nabędą po ślubie trafia do majątku wspólnego. Małżonkowie stają się wówczas właścicielami danych przedmiotów w równym stopniu. Oprócz majątku wspólnego mąż i żona mogą również posiadać majątek osobisty, który składa się z przedmiotów zgromadzonych przed ślubem.
W przypadku gdy małżonkowie zawarli przed notariuszem umowę majątkową małżeńską (intercyzę), mają oni dwa majątki osobiste. Wówczas każdy z małżonków zarządza swoim majątkiem. Intercyzę można zawrzeć przed ślubem lub po ślubie. Skutki podpisania takiej umowy obejmują jednak tylko te długi, które powstały już po jej zawarciu.
W przypadku, gdy małżonkowie nie podpisali umowy majątkowej i pozostają w ustawowej wspólności majątkowej, odpowiedzialność jednego małżonka za długi drugiego jest uzależniona od danej sytuacji:
1) w przypadku, gdy małżonkowie zaciągnęli zobowiązanie wspólnie – małżonkowie odpowiedzą za ewentualny dług swoim majątkiem wspólnym oraz majątkami osobistymi (po równo),
2) w przypadku, gdy mąż zaciągnął zobowiązanie po tym, jak uzyskał zgodę żony – małżonkowie odpowiedzą za ewentualny dług swoim majątkiem wspólnym; w tym przypadku majątkiem osobistym odpowie tylko ta osoba, która faktycznie zaciągnęła zobowiązanie (mąż); zasada ta działa również w drugą stronę (gdy żona zaciągnęła zobowiązanie)
3) w przypadku, gdy mąż zaciągnął zobowiązanie bez zgody żony – za ewentualny dług odpowie tylko mąż, do jego uregulowania posłuży majątek osobisty męża, jego wynagrodzenie za pracę, jego dochody z innej działalności zarobkowej, jego korzyści uzyskane z przysługujących mu praw autorskich i pokrewnych, praw własności przemysłowej oraz innych praw twórcy; zasada ta działa również w drugą stronę (gdy żona zaciągnęła zobowiązanie)
W przypadku, gdy jeden z małżonków zaciągnął zobowiązanie bez wiedzy drugiego małżonka w sprawach wynikających z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny, małżonkowie odpowiadają solidarnie. Pod pojęciem “zwykłych potrzeb rodziny” kryją się zobowiązania zaciągnięte np. na zakup jedzenia, odzieży, zapłatę rachunków czy pokrycie kosztów leczenia.
Jeśli spodobał Ci się ten artykuł, być może zainteresuje Cię jakie jest znaczenie ustroju majątkowego małżeńskiego w upadłości konsumenckiej.
