W dniu ogłoszenia upadłości, cały nasz majątek staje się masą upadłości, która następnie w całości przeznaczana jest na pokrycie wszelkich kosztów postępowania, a także na zaspokojenie wierzycieli upadłego dłużnika. W skład takiej masy upadłości wchodzi oczywiście majątek dłużnika, należący do niego w dniu, w którym zostaje ogłoszona upadłość konsumencka, a także ten nabyty w toku postępowania upadłościowego. Wynagrodzenie za pracę również wchodzi w skład masy upadłości, często stanowi ono jedyny składnik majątku.
Jednakże syndyk nie może zabrać całego wynagrodzenia, zgodnie z przepisami ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze, istnieje pewna część wynagrodzenia, która nie wchodzi do masy upadłości i nie podlega zajęciu. Zakres dopuszczalnych zajęć określa Kodeks pracy. Zgodnie z treścią przepisów k.p. zajęcia wynagrodzenia za pracę można dokonać w następujących granicach:
- do wysokości trzech piątych wynagrodzenia – w przypadku gdy dłużnik posiada zobowiązania alimentacyjne,
- do wysokości połowy wynagrodzenia – w przypadku zobowiązań innych niż alimentacyjne.
Co ciekawe, w przypadku dłużnika posiadającego zobowiązania alimentacyjne, zajęciu w pełnej wysokości podlegają wszelkiego rodzaju nagrody z zakładowego funduszu nagród, należności przysługujące pracownikom z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej, a także dodatkowe wynagrodzenia roczne. W sytuacji, gdy wynagrodzenie dłużnika wypłacane jest w okresach dłuższych niż miesiąc, zajęcie dokonywane jest dopiero w momencie wypłaty całości wynagrodzenia. Do obliczania wysokości masy upadłości bierze się również pod uwagę wszelkie dodatki oraz świadczenia otrzymywane w naturze np. deputaty. Do masy upadłości nie wchodzą za to wszelkiego rodzaju odliczenia czyli zaliczki na podatek czy też składki emerytalne.
Na szczęście jest pewna część wynagrodzenia, która jest wolna od zajęcia i jest to kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę, przy czym dotyczy to jedynie sytuacji, gdy dłużnik posiada inne niż alimentacyjne zobowiązania. Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, wyżej wskazana kwota podlegająca zajęciu, ulega zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.
