Od 24 marca 2020 r. jedyną przesłanką ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest zaistnienie stanu niewypłacalności, tj. posiadanie zadłużenia, którego dłużnik nie jest w stanie spłacić.
Wniosek o upadłość konsumencką jest rozpatrywany przez sąd. W związku z tym, że będzie on poddawany bardzo szczegółowej analizie formalnej, powinien on być przygotowany we właściwy sposób. Chodzi tu przede wszystkim o to, by był pozbawiony braków formalnych, takich jak brak uzupełnienia niezbędnych rubryk, brak podpisu lub brak dowodu wniesienia opłaty sądowej. Uzasadnienie wniosku musi być przekonujące i poparte dokumentacją. W przypadku stwierdzenia braków formalnych we wniosku sąd wezwie do ich usunięcia w wyznaczonym terminie. Jeżeli wniosek jest składany przez pełnomocnika, wydawane jest zarządzenie o zwrocie wniosku i uzupełnieniu braków w ciągu 7 dni. Pełnomocnik może również wnieść o zaliczenie wniesionych już dokumentów.
Po spełnieniu wszystkich wymogów formalnych sąd przeprowadza analizę, której celem jest stwierdzenie czy wnioskodawca spełnia wymagania prawne do ogłoszenia upadłości – a więc czy jest niewypłacalny. Niewypłacalność oznacza, że wnioskodawca trwale utracił zdolność do regulowania swoich zobowiązań finansowych. Innymi słowy, jest to stan, w którym wartość majątku i wysokość dochodów wnioskodawcy w zestawieniu z podstawowymi kosztami utrzymania uniemożliwia spłacanie zadłużenia. Niespełnienie jednej lub obu tych przesłanek powoduje, że ogłoszenie upadłości konsumenckiej nie jest możliwe.
Poważnym argumentem, który ostatecznie blokuje zdolność do upadłości konsumenckiej jest niezrealizowany plan spłaty wierzytelności w ostatnich 10 latach. Wniosek o upadłość zostanie też oddalony, jeśli po analizie dokumentów sąd stwierdzi, że doszło do pozbywania się majątku w celu uniknięcia odpowiedzialności. Podobnie będzie w razie zatajenia przez upadłego wybranych wierzycieli. Ostatnim powodem odrzucenia wniosku o upadłość konsumencką występuje zaś w przypadku gdy nie minęło 10 lat od daty ogłoszenia poprzedniej upadłości wskutek której umorzono część lub całość długu.
Gdy konsument otrzyma pismo z sądu o oddaleniu wniosku, ma prawo do złożenia zażalenia. Pismo takie w terminie 7 dni należy wnieść do sądu drugiej instancji za pośrednictwem sądu rejonowego. Złożenie zażalenia wiąże się z kolejną opłatą sądową.
