Upadłość konsumencka – zarówno bieżące, jak i zaległe zobowiązania alimentacyjne w takim przypadku nie ulegają umorzeniu.
Alimenty nie mogą zostać umorzone w postępowania upadłościowym. Określa to artykuł 491(21) Prawa upadłościowego.
W przypadku zaległych alimentów kwota zadłużenia musi zostać zgłoszona sędziemu-komisarzowi. W momencie gdy wierzyciel lub działający w jego imieniu przedstawiciel ustawowy lub pełnomocnik dokona takiego zgłoszenia, zaległe alimenty zostaną uwzględnione na liście wierzytelności.
W ustawie Prawo upadłościowe przewidziano kolejność zaspokajania wierzycieli (art. 342). Należności alimentacyjne zostały tu wymienione w kategorii pierwszej – a zatem wierzyciel ma szansę odzyskać przynajmniej część należnych mu pieniędzy.
W przypadku alimentów bieżących – gdy było to świadczenie płacone dotychczas przez dłużnika regularnie – obowiązek alimentacyjny nadal obowiązuje i płatności powinny być kontynuowane. Należy jednak mieć na uwadze, że:
- po ogłoszeniu upadłości aż do dnia sporządzenia ostatecznego podziału alimenty wypłaca syndyk,
- syndyk wypłaca świadczenie w terminie płatności alimentów
- alimenty są wypłacane w kwocie nie wyższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę dla każdego uprawnionego
- pozostała część alimentów nie podlega zaspokojeniu z masy upadłości (art. 343 Prawa upadłościowego)
Ustanowienie maksymalnej kwoty alimentów ma stanowić ochronę dla pozostałych wierzycieli przed celowym zawyżaniem wysokości alimentów. Co istotne, w celu wypłacenia świadczenia przez syndyka wierzyciel nie musi systematycznie (np. co miesiąc) kierować do niego wniosku – wystarczy jednorazowe okazanie tytułu potwierdzającego prawo do otrzymywania tego świadczenia.
Należy w tym miejscu podkreślić, że upadłość konsumencka nie zamyka wierzycielowi drogi do starania się o podwyższenie wysokości alimentów – wystarczy, że wierzyciel złoży pozew w sądzie (po ogłoszeniu upadłości należy wytoczyć powództwo upadłemu). Stanowi to wyjątek od ogólnej zasady, zgodnie z którą po ogłoszeniu upadłości postępowania sądowe lub administracyjne dotyczące masy upadłości, mogą być prowadzone jedynie przeciwko syndykowi (art. 144 Prawa upadłościowego).
Co istotne, upadły, którego sytuacja materialna uległa znacznemu pogorszeniu, może starać się o obniżenie ustalonej kwoty alimentów przed sądem.
