Jednym z najbardziej skutecznych instrumentów, które może uchronić zadłużoną firmę przed upadłością, jest jej restrukturyzacja.
Głównym celem restrukturyzacji jest zawarcie porozumienia z wierzycielami, w ramach którego część zobowiązań może zostać umorzona, a pozostała część jest rozkładana na raty. Ilość rat i czas na ich spłacenie zostają dopasowane do indywidualnych możliwości przedsiębiorcy. W ten sposób zyskuje on możliwość wyjścia na prostą oraz kontynuowania działalności gospodarczej bez zbędnych obciążeń. Jednocześnie restrukturyzacja zapewnia spłatę wierzycieli.
Obecnie przedsiębiorca może skorzystać z kilku trybów postępowania restrukturyzacyjnego, tj. postępowania o zatwierdzenie układu, przyspieszonego postępowania układowego, postępowania układowego i sanacyjnego lub też wprowadzonego w czasie pandemii COVID-19 uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego. O wyborze trybu postępowania decyduje wiele czynników.
Co najbardziej istotne, restrukturyzacja przedsiębiorstwa chroni przed agresywnymi działaniami ze strony wierzycieli – istnieje wówczas możliwość wstrzymania postępowań egzekucyjnych czy też uchylenia zajęcia rachunku bankowego. Ponadto przedsiębiorstwo zyskuje czas niezbędny do wprowadzenia niezbędnych zmian w jego polityce operacyjnej. Niewątpliwymi zaletami procesu restrukturyzacji są również: możliwość odzyskania zaufania u kontrahentów, poprawa relacji z wierzycielami, a także optymalizacja zadłużenia firmy.
Warto w tym miejscu podkreślić, że zgodnie z intencjami ustawodawcy prawo restrukturyzacyjne ma opierać się na założeniu ochrony wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa i poszanowaniu praw wierzycieli. Obowiązujące w tym zakresie przepisy zapewniły dłużnikom i kontrahentom instrumenty prawne umożliwiające restrukturyzację przy ochronie praw wierzycieli, oddzieliły restrukturyzację od upadłości – co pozwoliło na wyzbycie się negatywnych skojarzeń uczestników rynku gospodarczego, zwiększyły uprawnienia aktywnych wierzycieli oraz poprawiły szybkość i efektywność postępowania.