fbpx

Względy humanitarne w upadłości konsumenckiej

Termin względów słuszności i względów humanitarnych nie został wyjaśniony w ustawie. Pojęcia te należą do grupy tzw. klauzul generalnych, pojęć wartościujących, które odwołując się do wartości pozaprawnych, dają sądowi swoistą swobodę decyzyjną.

Brak definicji oraz nieostre znaczenie mogą powodować problemy interpretacyjne, dlatego też niniejszy artykuł dotyczyć będzie wyjaśnienia pojęcia “względów humanitarnych”.
Wyrażenie \”względy humanitarne\” zalicza się do kategorii metaprawnej i ma związek z podstawowymi oraz pierwotnymi wartościami moralnymi. Humanitas po łacinie oznacza m.in. człowieczeństwo, ludzkość, przystępność.

Podczas gdy, względy słuszności dotyczą podstawowych norm moralnych, jak i dobrych obyczajów, względy humanitarne odnoszą się do okoliczności, które dotyczą osoby dłużnika. Sąd ocenia i bierze pod uwagę skutki ewentualnego nieprzeprowadzenia postępowania upadłościowego w danej sprawie. Stwierdza stopień dotkliwości tych skutków, cały czas mając na uwadze osobiste warunki dłużnika.

Ustawodawca niedefiniując w przepisach pojęcia względów humanitarnych zapewnił sądowi wielkie pole do interpretacji tak ważnych decyzji. Dał też możliwość i szansę wnioskodawcom, będącym byłymi przedsiębiorcami, by zasadność ich oddłużenia została dobrze uargumentowana. Dotyczy to przede wszystkim zrozumienia przez dłużnika sytuacji, w której się znalazł. Przy analizie względów słusznościowych, jak i humanitarnych, postawa wnioskodawcy ma fundamentalne znaczenie. Dłużnik, który zazwyczaj w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości przesłuchiwany jest na rozprawie, ma możliwość przedstawienia sądowi swoich racji. Może wskazać i uwypuklić swoją sytuację, uargumentować, dlaczego akurat wobec niego sąd powinien zastosować tzw. klauzulę rozsądku.

W przepisach o upadłości konsumenckiej względy humanitarne są związane ściśle z osobą dłużnika, jego sytuacją zdrowotną, rodzinną, bytową. Rozważając ogłoszenie upadłości ze względów humanitarnych, sąd winien ustosunkować się do czci dłużnika, poszanowania jego godności. Powody humanitarne mają ścisły związek z osobą dłużnika w momencie orzekania, mniej natomiast z jego przeszłością.

Względy humanitarne mogą powodować sporo zastrzeżeń i wątpliwości interpretacyjnych. Przemawiają one za ogłoszeniem upadłości i umorzeniem zobowiązań, jeśli umożliwiłoby to zachowanie albo przywrócenie dłużnikowi godności jako istoty ludzkiej. Sąd winien też brać pod uwagę możliwość przywrócenia utraconego przez dłużnika poczucia własnej wartości, honoru, szacunku do samego siebie. Odnoszą się one do obowiązku zaspokojenia podstawowych potrzeb człowieka oraz zapobieżeniu przysparzania mu kolejnych, dodatkowych cierpień. Przykładowo, do względów humanitarnych, które przemawiają za oddłużeniem, należą: choroba dłużnika, bezdomność, kalectwo, depresja, upośledzenie, konieczność leczenia, samotne wychowywanie dziecka czy konieczność utrzymania przez dłużnika rodziny wielodzietnej. Dodatkowym argumentem może być też wiek upadłego. Zarówno podeszły, jak i bardzo młody. Uznać należy, że do względów humanitarnych zakwalifikować można śmierć osoby bliskiej dla dłużnika ewentualnie opiekę nad taką osobą podczas choroby.

Źródła:
M. Medyński, B. Szczepkowska, R. Forysiak, Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości wbrew obowiązkowi jako negatywna przesłanka ogłoszenia upadłości konsumenckiej, DorR 2016, Nr 3.
P. Zimmerman, Prawo upadłościowe, prawo restrukturyzacyjne: komentarz, Warszawa 2018 r.
B. Szczepkowska, M. Medyński, Upadłość konsumencka byłego przedsiębiorcy lub menedżera, „Monitor Prawa Bankowego” 2016, nr 11.

Kto może, a kto nie może ogłosić upadłości konsumenckiej?

Podpowiadamy, kto może ogłosić upadłość konsumencką, a kto nie. Dzięki tej procedurze sądowej można zrealizować proces oddłużenia i uwolnić się od obciążeń finansowych. Aby jednak złożyć stosowny wniosek o upadłość, trzeba spełnić pewne kryteria. Z artykułu dowiesz się, jakie oraz kto nie może ogłosić upadłości konsumenckiej. Zapraszamy do lektury! Co to jest upadłość konsumencka?  

Czytaj więcej »

Ile trwa upadłość konsumencka bez majątku?

Podpowiadamy, ile trwa upadłość konsumencka bez majątku. Stanowi ona metodę na definitywne uwolnienie się od niemożliwego do spłaty zadłużenia. Mimo że głównym celem tej procedury jest zaspokojenie roszczeń wierzycieli poprzez sprzedaż majątku osoby zadłużonej, możliwe jest jej przeprowadzenie nawet w sytuacji, gdy dłużnik nie ma cennych aktywów czy źródeł dochodu. Jak zatem wygląda upadłość konsumencka

Czytaj więcej »

Upadłość Getin Noble Bank S.A. – Jak Frankowicze mogą chronić swoje interesy

W obliczu niedawnej upadłości Getin Noble Bank SA, wielu klientów banku, zwanych „Frankowiczami”, może czuć się zaniepokojonych i niepewnych co do swojej sytuacji finansowej. Getin Noble Bank, będący jednym z najbardziej „ufrankowionych” banków na polskim rynku, miał ponad 10 tys. spraw wytoczonych przez kredytobiorców. Ogłoszenie upadłości 20 lipca wprowadza dla konsumentów dodatkowe komplikacje. Obecnie nie

Czytaj więcej »